کمپانی مارول کامیکس ( Marvel Comics ) یکی از بزرگترین رسانه‌های سرگرمی آمریکایی است که به عنوان یکی از دو غول بزرگ صنعت کامیک در جهان شناخته می‌شود. کمپانی مادر این شرکت، مارول اینترتینمنت نام دارد که یکی از زیر شاخه‌های دیزنی به شمار می‌رود. سران این شرکت در شهر نیویورک مستقر هستند.
تاریخچه کمپانی مارول کامیکس
پایه‌ریزی کمپانی Marvel Comics به دست مارتین گودمن -یکی از سران مجله پالپ- انجام شد. گودمن در راستای گسترش محبوبیت کتاب های کامیک مخصوصا ابر قهرمان‌ها، اقدام به راه اندازی گاهنامه‌های کامیک کرد. اولین شماره از گاهنامه کامیک در اکتبر 1939 با حضور شخصیت های ابر قهرمان که بزرگترین آن‌ها Human Torch و Sub-Mariner بودند انتشار یافت.
در طول دهه چهل قرن بیست میلادی که عصر طلایی گاهنامه کامیک و شاید کمپانی مارول کامیکس محسوب می‌شود، شخصیت های ابر قهرمان فراوانی به دنیای کامیک معرفی شدند.
مهم‌ترین شخصیت در بین این ابر قهرمان ها Captain America بود که برای اولین بار در شماره اول سری کامیک Captain America در مارس 1941 ظهور کرد.
اکثر شخصیت‌های این گاهنامه در ابتدا درگیر جنگ با لشکر نازی‌ها و ژاپنی‌ها بودند. این اتفاق برای اولین بار زمانی افتاد که آمریکا هنوز درگیر جنگ جهانی دوم نشده بود.
در سالهای پایانی دهه چهل قرن بیست میلادی بود که ابر قهرمان ها در بین خوانندگان کامیک محبوبیت قبل خود را از دست داده بودند. بنابراین در سال 1950 میلادی بود که انتشار این ژانر متوقف شد. در سال 1951 مارتین گودمن اقدام به تاسیس شرکت توزیع و نشر شخصی خود کرد و گاهنامه کامیک به مجله اطلس تغییر نام پیدا کرد.
با این که در ابتدای انتشار مجله اطلس و در سال 1953، گودمن تجربه کوتاهی از بازگشت ابر قهرمان هایی نظیر Captain America به مجله داشت اما به طور کلی نسخه‌های بعدی این مجله به داستان سرایی در ژانرهای دیگر نظیر طنز، وسترن، ترسناک، جنگ و علمی تخیلی پرداخت.
اما در سال 1956 کمپانی رقیب یعنی دی سی کامیکس ( DC Comics ) در دوره‌ای که عصر نقره‌ای کامیک‌ها شناخته می‌شود، شخصیت های ابر قهرمان ها را احیا کرد و از این طریق به موفقیت تجاری و تبلیغاتی در خور توجهی نیز دست یافت.
در ابتدای دهه 60 قرن بیست، کمپانی اطلس نیز نام خود را به کمپانی Marvel Comics تغییر داد. از آن پس در طول دهه‌های زیادی کمپانی مارول کامیکس و دی سی کامیکس بزرگترین شرکت‌ها در صنعت کامیک و البته بزرگترین رقبای یکدیگر شناخته می‌شدند.
در طول دهه‌های 80 و 90 میلادی کمپانی مارول کامیکس بارها و بارها تغییر رویه داد تا این که در سال 1991 به یک هولدینگ انتشاراتی تبدیل شد اما مدیریت سوال برانگیز، تصمیم‌های اشتباه و در نتیجه شکست در فروش کتاب های کامیک ، در نهایت در سال 1996 این شرکت بزرگ را در آستانه ورشکستگی قرار داد
اما این پایان کار این ابر کمپانی نبود و در سال 1998، کمپانی Marvel Comics با گسترش خروجی‌ها و ارائه پیشنهادهای سینمایی، پای به دنیای انتشارات استودیویی گذاشت.
در سال 2007 مارول شروع به انتشار کامیک های دیجیتال کرد. سال 2009 نیز کمپانی والت دیزنی امتیاز کامل کمپانی مارول را خریداری کرد.
دنیای ماول
دنیای داستان سرایی‌های مصور که با نام دنیای مارول شناخته می‌شود در سال 1961 در بین مردم جهان شناخته شد. این اتفاق زمانی افتاد که گودمن برای رشد و گسترش محبوبیت ابر قهرمان ها از نویسنده‌های بزرگ این کمپانی یعنی استن لی و جک کربی برای ساخت شخصیت های چهار شگفت انگیز استفاده کرد.
با انتشار شماره اول از سری چهار شگفت انگیز در نوامبر 1961، خوانندگان کامیک با سبک و سیاقی از شخصیت های ابر قهرمان آشنا شدند که دنیا تا به حال به خود ندیده بود.
لی و کربی تلاش کردند تا شخصیت های کتاب کامیک خود را با سبک زندگی‌ای نزدیک به دنیای مردم واقعی، باور پذیرتر طراحی کنند. برای مثال این چهار ابر قهرمان همیشه در کنار هم می‌جنگیدند. این روند شخصیت پردازی های جدید از ابر قهرمان ها ادامه دار شد و در دهه 60 میلادی منجر به خلق ابر قهرمان هایی مانند مرد عنکبوتی، هالک شگفت انگیز و مردان ایکس شد.
در همان سال‌ها بود که استن لی به بزرگترین خالق ابر قهرمان ها بدل شد و در کنار او، جک کربی و استیو دیکتو به عنوان مهم‌ترین و اثر گذارترین هنرمندان شناخته شدند.
این شخصیت‌پردازی‌های قدرتمند و باورپذیر در دنیای واقعی در نهایت مارول را به رشد شگفت‌انگیزی رساند و این محبوبیت روز افزون باعث شد تا این کمپانی در سطح جهان شناخته شده و دنبال کننده‌های بسیاری پیدا کند.
رفته رفته داستان‌ها نیز بیشتر با مسائل اجتماعی روز دنیا نظیر آلودگی و مصرف مواد مخدر گره خوردند.
یکی از داستان‌های مرد عنکبوتی که در سال 1971 منتشر شد با موضوع مصرف مواد مخدر رابطه مستقیم داشت و با این که تاثیر منفی مصرف مواد مخدر در جامعه را به تصویر کشیده بود اما بدون دریافت مجوزهای مخصوص که در سال 1954 برای انتشار محتوای کامیک طراحی شده بود، انتشار یافت. این کار باعث شد تا سازمان وضع‌کننده این قوانین و مجوزها، برخی از قوانین خود را مورد بازبینی قرار دهد.
در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 میلادی بود که کمپانی مارول کامیکس یک نسل جدید از استعداد را به خود دید.
در سال 1967 جیم استرانکو شروع به نوشتن و پرداختن داستان‌هایی با محوریت نیک فری در کتاب انسان شناسانه ماجراهای عجیب کرد. استرانکو به شدت تحت تاثیر فیلم‌های جیمز باند، روان‌شناسی و جنبش هنری OP art قرار داشت و پایان داستان‌هایش به دلیل نبوغ و خلاقیتش در تکنیک‌های داستان سرایی معمولا غافل‌گیر کننده بود.
کریس کلرمونت نویسنده و جان برین هنرمند نیز داستان‌های Uncanny X-Men را در سال 1975 طراحی کردند.
این زوج هنری پرچم این داستان را با استفاده از شخصیت Wolverine و داستان‌های پیچیده بر افراشته نگه داشتند و موفق شدند سری مردان ایکس را به یکی از پر فروش ترین سری های مارول تبدیل کنند.
در سال 1985 مارک گرونوالد برای یک دوره 10 ساله به عنوان نویسنده سری Captain America انتخاب شد که البته عملکردی قابل نقد داشت. وی در همان سال نویسندگی مینی سری Squadron Supreme را بر عهده گرفت که محوریت داستان درباره ابر قهرمانی بود که الن مور در رمان مصور Watchmen او را پرداخته بود و به دست DC Comics منتشر شده بود.
در سال 1980 نیز فرانک میلر اقدام به ساخت کامیک داستان Daredevil کرد که روند کلی ماجراهایش از کتاب اصلی تاریک‌تر و پیچیده‌تر بود.
همین اتفاق باعث شد تا این مجموعه به یکی از پر فروش ترین مجموعه های آن سالهای مارول تبدیل شود.
سال 1988 با فعالیت تاد مکفارلن به عنوان هنرمند سری محبوب The Amazing Spider Man همراه شد اما چهار سال بعد مک فارلن به همراه چند هنرمند دیگر شامل جیم لی، اریک لارسن و راب لیفلد از مارول جدا شده و به کمپانی رقیب پیوستند. جایی که به آن‌ها این اجازه داده می‌شد تا با حفظ قانون کپی رایت شخصیت پردازی هایشان را ادامه دهند.
در اواخر قرن بیست و اوایل قرن بیست و یک میلادی موج جدید نویسنده‌ها شامل برایان مایکل بندیس به عنوان نویسنده Daredevil و The Avengers ، جوناتان هیکمن به عنوان نویسنده چهار شگفت انگیز و اد بروباکر به عنوان نویسنده Captain America به خاطر شخصیت پردازی ها و اتفاقات غیرمنتظره داستان‌های‌شان شناخته شدند اما این آخرین موج نبود و با شروع سال 2010 موج جدید دیگری از استعدادها با ورود مت فراکشن و دوید آجا به عنوان نویسنده و هنرمند Hawkeye، دن اسلات و مایک آلرد به عنوان نویسنده و هنرمند سری جدید مرد عنکبوتی که با خلق شخصیت Silver Surfer برجسته شدند و جی ویلو ویلسون و آردین آلفونا به عنوان نویسنده و هنرمند Ms. Marvel ، شکل گرفت.
سود مالی کمپانی مارول کامیکس در قرن 21 میلادی با تولید و فروش فیلم های مارول که بسیار موفق و پر فروش ظاهر شدند و در کنار آن اسباب بازی ها و بازی های ویدئویی و رایانه‌ای و تجارت‌های مختلف دیگر با استفاده از شخصیت های مارول که دیگر بسیار محبوب بودند، روند کاملا افزایشی داشت.
روند تولید فیلم های مارول به گونه‌ای بود که در آن‌ها تلاش می‌شد تا زبان کامیک و مصور را در صفحه بزرگ سینما ترجمه و پیاده کنند.
این فعالیت جاه‌طلبانه به تولید فیلم موفقی مانند انتقام‌جویان یا همان The Avengers منجر شد که با حضور سه ابرقهرمان معروف یعنی Iron Man، Thor و Captain America که هرکدام به طور جداگانه به محبوبیت فراوانی رسیده بودند، به بیش از یک و نیم میلیارد دلار فروش دست یافت.
دنیای سینمایی مارول در تمام جهان به عنوان سازنده فیلم های سودآور و منتخب تاریخ شناخته می‌شود.
این موفقیت‌های گوناگون مارول را به رسانه تلویزیونی نیز رساند و برنامه های تلویزیونی مختلفی با محوریت مارول ساخته شد. اولین مجموعه Agents of S.H.I.E.L.D نام داشت که از سال 2013 تاکنون از شبکه ABC در حال پخش است.
مجموعه‌‌های Daredevil و Jessica Jones نیز پس از آن و از سال 2015 و مجموعه Lucas Cage هم از سال 2016 جزو سریال‌های محبوبی بودند که پخش آن‌ها از شبکه نت فلیکس آغاز شد.
در سال 2015 تواقفنامه‌ای میان سونی و دیزنی مقرر شد که بر اساس آن، شخصیت مرد عنکبوتی که پیش از این برای تولید فیلم فقط در انحصار کمپانی استودیویی سونی قرار داشت، به دیزنی هم تعلق پیدا کرد و از آن پس این شخصیت برای هر دو استودیو در دسترس قرار گرفت.
مارول استودیوز کمپانی ساخت فیلم و برنامه‌های تلویزیونی بزرگ دنیا، با پرچمداری سری انتقام جویان، رکورد‌ها را یکی پس از دیگری شکست اما آن‌ها خود را محدود به یک فیلم یا مجموعه نکردند و فیلم‌های مستقلی راجع به ابر قهرمان های دیگری ساختند.
از جمله پرفروش ترین فیلم‌های مارول می‌توان به Guardians of the Galaxy در سال 2014، Ant Man در سال 2015 و Doctor Strange در سال 2016 اشاره کرد.
تا سال 2016 صدها فیلم زیر پرچم جهان سینمایی مارول ساخته شدند و در باکس آفیس جهانی به سودی بالغ بر 10 میلیارد دلار دست یافتند.
در نهایت می‌توان گفت که هرچند کمپانی دی سی کامیکس در تمام این سال‌ها موفقیت‌های بسیاری به دست آورده است اما در طول بیشتر این سال‌ها این کمپانی مارول کامیکس و شخصیت های مارول بوده‌اند که به اوج موفقیت و محبوبیت رسیده‌اند و گیشه و باکس آفیس جهان را دچار تغییر و تحول کرده‌اند.
با توجه به سیاست‌های حال حاضر کمپانی Marvel Comics پیش بینی می‌شود که این موفقیت‌ها در طی سالهای آتی نیز ادامه داشته باشد و همچنان شاهد فروش میلیارد دلاری فیلم های مارول و درخشش شخصیت های مارول در دنیای سینمای جهان باشیم.
منبع:بریتانیکا
